Pogoda nas nie rozpieszcza – trochę siąpi, wieje i tylko od czasu do czasu zza chmur nieśmiało wychyla się słońce. Nas to jednak nie zraża. Weekend bez wyjazdu i zwiedzania, to weekend stracony! Tym razem naszym celem był Pułtusk – miasto, które mimo tego, iż zostało podczas II Wojny Światowej zniszczone w 85%, może poszczycić się wieloma ciekawymi zabytkami i miejscami wartymi zobaczenia. A ponadto udało nam się tutaj odkryć kilka ciekawostek – nawet takich na skalę europejską…
Do Pułtuska dojechaliśmy autobusem z Warszawy. Przejazd zajął nam około półtorej godziny. Cena biletu to około 10 zł dla jednej osoby. Idąc z dworca PKS w kierunku Rynku, zobaczymy bardzo ładny budynek dawnego szpitala (niedaleko Kina Narew) a także ciekawy Kościół św. Józefa.
Historia daleka i bliska
Najstarsze ślady osadnictwa sięgają tu XII wieku. W miejscu, gdzie dziś zobaczymy zamek (właściwie w dniu dzisiejszym – Hotel Dom Polonii) w XIII wieku zbudowany został gród obronny. Wielokrotnie ulegał on zniszczeniu, a to za sprawą najazdów pruskich, jaćwińskich oraz litewskich. W końcu 1368 roku Litwini (najazd Kiejstuta) całkowicie spalili gród.
Pułtusk jest jednym z najstarszych miast Mazowsza. Prawa miejskie nadano mu aż dwa razy. W 1257 roku lokacji dokonał Siemowit I oraz w 1339 roku – II lokacja dokonana przez biskupa płockiego Klemensa Pierzchałę. No i pierwsza ciekawostka: Pułtusk był trzecim po Warszawie oraz Płocku miastem na Mazowszu z murowanymi fortyfikacjami. W ogóle jest jednym z pierwszych miejscowości na Mazowszu z nadanymi prawami miejskimi.
W okresie XIII-XVIII wieku Pułtusk był własnością biskupów płockich. Rezydowali oni oczywiście w Pułtuskim zamku. Największy rozwój miasta przypada na XIV-XVI wiek. Związane to było oczywiście z handlem zbożem – Pułtusk stał się ważnym ośrodkiem eksportu zboża (dzięki położeniu nad rzeką Narwią) a także ważnym ośrodkiem produkcji rzemieślniczej.
W tym też okresie miało miejsce kila bardzo ważnych dla miasta wydarzeń, takich które miały duży wpływ na późniejsze dzieje tego miejsca. Między innymi wybudowano wówczas Kolegiatę, kościoły, szpitale, przytułki i inne budynki użyteczności publicznej. W XV wieku powstała w Pułtusku pierwsza na Mazowszu drukarnia, a w XVI wieku sprowadzeniu zostali do miasta jezuici, którzy powołali tutaj słynne Kolegium, przy którym działał pierwszy w Rzeczypospolitej Teatr Publiczny. Ze szkołą tą związane są bardzo słynne postaci jak chociażby Piotr Skarga, Jakub Wujek, Andrzej Bobola, czy Jerzy Ossoliński.
Upadek miasta związany był głównie z działaniami wojennymi potopu szwedzkiego oraz wielkiej wojny północnej. Miasto stało się w 1703 roku świadkiem wielkiej bitwy między wojskami saskimi i armią szwedzką Karola XII. Nieco później, bo w roku 1806 w okolicach Pułtuska miała miejsce kolejna bitwa tym razem między wojskami Napoleona Bonaparte a armią carską, która zakończyła się wycofaniem wojsk rosyjskich za Narew. I tutaj kolejna ciekawostka – bitwa ta miała tak wielkie znaczenie dla Francuzów, że nazwa Pułtusk została uwieczniona na Łuku Triumfalnym w Paryżu.
Więcej o naszej wizycie w Pułtusku, zdjęcia i film zobaczycie na stronie akcji „I love my country”