Praga to nie wszystko. Zobacz największe atrakcje w Czechach Środkowych

Praga jest celem wielu, naprawdę wielu wycieczek, uwzględniających Czechy jak i Europę Środkową. A czasami jest tak, że cierpi na tym jaj najbliżej położony obszar. To Czechy Środkowe, w dużej mierze rozłożone – podobnie jak Mazowsze – w kotlinie. Łagodniejszy klimat, całkiem dobre skomunikowanie Pragi z okolicami, większość najważniejszych dla Czechów historycznych miejsc, powoduje, że Praga + okolice to bardzo dobry pomysł na Twój następny urlop. Zwłaszcza, gdy już ktoś w Pradze był a chce wrócić na dłużej.

Oto kilka propozycji ciekawych miejsc, które zebraliśmy dla Was z regionu Czechy Środkowe.

Krivoklat i Krivoklatsko

Na tą nazwę z uśmiechem reagują wszyscy Czesi, kojarząc miejsce z kinematografią czechosłowacką ale miejscem o walorze tak historycznym jak i przyrodniczym. Coraz więcej osób zastanawia się czy w niedalekiej odległości od Pragi (godzina na zachód) z parku krajobrazowego nie utworzyć Parku Narodowego. Jeśli powstanie to już w 2023 roku. To obszar jeszcze dziewiczej przyrody, niskich gór i wysokiego stopnia zalesienia. Skałki i wychodnie świetnie prezentują się na przełomowych odcinkach rzek. Po parku wytyczono setki km ścieżek turystycznych i rowerowych. Do najważniejszych zabytków regionu – oczywiście świetnie usadowionych – należy m.in. Zamek Krivoklat, Ruiny Veliz, Libstejn czy Krasov. Świetnie też prezentują się Tyrowskie skały czy wąwóz potoku Wuznice.

Zamek, do którego wchodzimy imponującą bramą z parkingu sprawia wrażenie „kolejnego, jednego z wielu czeskich zamków”. Otóż nie. Stanowi on jeden z trzech cesarskich zamków, które były siedzibą nie tylko królów czeskich ale i Cesarza Karola. Obok Pragi i Karlstejnu. Nam, Polakom zamek może być jednak wybitnie bliski, gdyż własnie tu swoją główną siedzibę ustanowił Władysław Jagiellończyk i jego syn Ludwik. A przebudowa zamku w stylu późnego, bogato zdobionego gotyku z wieloma fantazyjnymi wieżami i wieżyczkami nadała mu „złoty wiek” i przyćmiewała nawet to, co oglądać możemy w słynnym Karlstejn. Co więcej, na zamku znajduje się druga po praskiej gotycka sala tronowa. W skali całej Europy Środkowej. Warto odbyć zwiedzanie z przewodnikiem, przejść przez komnaty i chronologicznie wieki aż do czasów posiadania zamku przez Furstenbergów. Przy ich pomniku, przy żółtym szlaku, znajduje się wiszący nad głęboką doliną punkt widokowy – najlepszy na zamek.

Kokořin i Kokořinsko

Niektórym Kokorin może kojarzyć się z rosyjskim piłkarzem ale nam będzie z ciekawym zakątkiem na pograniczu Czech Środkowych i Czech Północnych. Pełna nazwa to Park Krajobrazowy ) Kokořínsko – Máchuv kraj. Truizmem będzie pisanie o „baśniowej krainie”. Ale to kolejna z takich w Czechach. Kokorin znajduje się godzinę drogi z Pragi pośród malowniczych dolinek i piaskowcowych skał, wśród których najsłynniejsze to chyba tak zwane „Poklicky”, Pokrywki od słoika, ukształtowane przez procesy erozyjne. Niebieskim szlakiem stąd dojdziemy do Cinbulkovej Stezki – trasy tematycznej przy miejscowości Mseno, na której znajduje się małe skalne miasto – Bludiste. Bliżej miejscowości Kokorinski Dol znajduje się krótsza, ciekawa trasa z widokami na zamek Kokorin – Podhradska Cesta oznaczona najpierw szlakiem zielonym a potem czerwonym. Wiele osób zna z mediów społeczniościowych też Ścieżkę Władysława Levego, rzeźbiarza, który koło Libechova stworzył płaskorzeźby wykute w piaskowcowej skale. Do miejscowości dojeżdża pociąg z Pragi.

Zamek odznacza się charakterystyczną okrągłą basztą, podobną jak ta w Krivoklat. I podobnie jak on był przebudowany, ale dość gruntownie pod koniec XIX wieku, gdy idealnie nadawał się na romantyczny plener w wybitnie idylliczym otoczeniu. Dominantą zamku jest pałac, który służył jako część mieszkalna. Jego ściany są pokryte malowidłami z motywami rycerskimi ale też opowiadające o zbójnikach i rabusiach, którzy ochoczo skrywali się w kokorinskich jamach i pieczarach przy szlakach handlowych. Wewnątrz pałacu znajdują się kopie mebli historycznych oraz egzemplarze zabytkowej broni i ceramiki.

Mielnik

Niezwykłe miasteczko, wiszące praktycznie nad doliną Wełtawy. W oddali dominuje zarys elektrowni atomowej i magicznej góry Rip, zwanej „Czeskim Gnieznem”, ze względu na konotacje historyczne. Mielnik to stolica regionu winnego, a skarpie nad Wełtawą do dziś uprawia się winorośl. Polecamy usiąść przy kieliszku jednego z tutejszych białych win, spacer nad Wełtawę. Miasteczko najlepiej widać z mostu drogowego tuż pod wzgórzem. Mielnik zachował swój średniowieczny układ urbanistyczny a od północnej strony zwiedzać można pozostałości murów miejskich i baszt z XV wieku. Podobnie jak urocze Znojmo jest miejscowością bardziej pasującą do jakiegoś śródziemnomorskiego rejonu Europy aniżeli Czech. Ale to tylko potęguje jego urok.

Warto rozważyć połączenie wycieczki do Melnika wraz z Kokorinsko, gdyż te dwa punkty znajdują się blisko siebie i linie kolejowe to najprawdopodobniej byłyby dla Was te same połączenia. Ale do tego potrzeba długiego letniego dnia.

Kutna Hora

Trochę trwa dotarcie tutaj. Pociągiem dojedziemy do dzielnicy Sedlec. I dobrze i źle. Do starego miasta pełnego średniowiecznych skarbów jest aż 5 km, ale dzięki temu po drodze odwiedzicie słynną Kaplicę Czaszek, w której wystrój zrobiony jest z ponad 500 szczątków ludzkich i Kościół Św. Jakuba.
Swoje bogactwo Kutna Hora zawdzięcza górnictwu srebra. Zabytkowe centrum pełne urokliwych uliczek, rynku z kolumną morową czy Kolegium Jezuickim. Jednak najsłynniejszym obiektem w miasteczku jest Kościół Św. Barbary, pełna europejskiego gotyku, z oddali wyglądająca jak grzbiet dinozaura lub turecki namiot. Serdecznie polecamy również wędrówkę po podziemiach Kutnej Hory. Co godzinę z muzeum górnictwa organizowane są wycieczki po sztolniach w górniczym ekwipunku

Karlstejn i Czeski Kras

Ten emblematyczny skarb Czeskiej Republiki znajduje się zaledwie godzinę drogi na południowy – zachód od Pragi. Dojedziemy tu nawet pociągiem wzdłuż doliny Wełtawy a potem Berounki. Karlstein to jeden z najsłynniejszych zamków w Europie Środkowej, zaprojektowany przez Macieja z Arras jako zamek Skarbu Czeskiego, z czasem stał się jednak ulubioną siedzibą Cesara Karola IV. Niestety w sezonie mocno zatłoczony. Najcenniejszym zabytkiem tego kompleksu jest Kaplica Św. Krzyża, zachwycająca swoim wystrojem i normańsko-bizantyjskim przepychem. Na zwiedzanie kaplicy trzeba dokonać wcześniejszej rezerwacji. Natomiast zwiedzanie kompleksu odbywa się w wybranej wycieczce (okruh). Istnieją trzy trasy w zależności od cen i czasu trwania.

Ceny zaczynają się od 150 koron od osoby. Aktualne zawsze można sprawdzić na tej stronie

Zamek leży na terenie chronionego Parku Krajobrazowego Czeski Kras. To ulubione miejsce aktywnego wypoczynku mieszkańców Pragi i szkolnych wycieczek. Wapienne skałki wystają z niewysokich 300, 400-metrowych wzgórz, poprzecinanych rzekami i strumieniami. Gdzieniegdzie człowiek wydobywał wapień i dolomit. Pozostały po nim urokliwe kamieniołomy i zalewy (np. słynne jezioro Ameryka i Meksyk na pn. od Karlstejnu). Spod zamku można udać się na 2-godzinny spacer w kierunku urokliwie położonej w skalnym wąwozie wioski Święty Jan pod Skałą. 10 km na południe znajduje się natomiast słynna Jaskinia Koneprzuska.

Konopiste

Kolejny z zamków na literę K, położony niedaleko od Pragi. Ale chyba najmniej znany? Konopiste leży blisko Benesova a także rzut kamieniem od spektakularnie wyglądającego zbiornika wodnego Slap na Wełtawie. Ze stacji w Benesovie spacerkiem przez park przejdziecie w pół godzinki. Po drodze nie wystraszcie się, gdy waszą drogę zastąpi stadko pawi. Zamczysko należące do Sternberków, o których sporo pisaliśmy w materiale o Czechach Południowych, finalnie przeszło w 1887 roku w ręce regenta, czyli Arcyksięcia Ferdynanta d’Este. Kto zna historię ten wie, że publicznie zastrzelony w Sarajewie, w teorii przyszły cesarz, tymże nie został. Na zamku ma swoją siedzibę muzeum poświęcone Franciszkowi Ferdynandowi, w którym zobaczyć można trofea łowieckie arcyksięcia, a także małą izbę pamięci, dotyczącą zamachu w Bośni, który rozpoczął I WŚ. Wokół zamku rozpościera się ogromny park w stylu angielskim z kalwarią i drogą krzyżową, barokowymi rzeźbami, pięknym ogrodem różanym i urokliwą palmiarnią, w której znajduje się kawiarnia. Miłośnicy motoryzacji zapewne nie pominą Muzeum Motocykli, które znajduje się blisko głównego parkingu.

Pałac w Veltrusach

Choć jego kuzyn zza drugiego brzegu Wełtawy – Zamek w Nelahozeves jest dużo łatwiej osiągalny pociągiem z Pragi (jedyne miejsce, które ma w nazwie stacji zamek), to my odwiedziliśmy akurat Veltrusy. Z uwagi, że to po prostu znowu „coś odmiennego”, innego, unikatowego w skali Czeskiej Republiki. Na czym polega wyjątkowość pałacu, zwanego też Chateau a formalnie określanego jako „manor” czyli dwór? Że otoczony jest ogromnymi połaciami przestrzeni z wybitnie przepastnym parkiem w stylu angielskim. Oś widokowa sięga aż miasteczka i bramy wejściowej przy której polecamy świetną kawiarnię z naprawdę dobrymi ciastami. Że rosną tu stare, ponad 200-letnie dęby i tworzą dębowe aleje. Że pasą się stada pięknych koni, bo Veltrusy to też stadnina. I że kojarzy się on z Cesarzową Marią Teresą. Dwór został wybudowany w 1716 roku dla hrabiego Václava Antonina Chotka z rycerskiego rodu Chotków. Wżeniając się w bogatą rodzinę Marii Teresy von Scheidler dał temu rodowi sławę i chwałę na wiele pokoleń. Finałem była Wystawa Krajowa w murach budowli, którą odwiedziła druga Maria Teresa. Tylko że Cesarzowa. Kolejne dobudowy i przybudówki dworu w stylu neobarokowym powstały w 1804 roku. Nietypowy kształt, greckiego krzyża zwieńczonego kopułą i pomalowanego na miedzianą czerwień pozostaje na długo w pamięci. Jak i katastrofalna powódź na Wełtawie w 2002 roku, od której obiekt mozolnie podnosi się i promienieje

Wycieczki odbywają się w aż 5 różnych konfiguracjach. Bilety zaczynają się od 120 koron czeskich. Szczegóły

Inne ciekawe miejsca niedaleko i w okolicach Pragi:

Zapewne propozycji mogłoby być dwa razy więcej. Interesującym kierunkiem może być wspomniana już w tekście wyżej Góra Rip z romańską bazyliką i jak i całe powulkaniczne Czeskie Średniogórze nieco dalej na północ. Przejazd koleją w kanionie Wełtawy z Pragi do Tynca nad Sazavou to może być gratka dla miłośników kolei, natomiast wspomniany Zbiornik Slap to zagłębie pięknych pocztówkowych widoków. Nie tylko na instagram. Vyhlidka Maj to jedno z wielu. Nas zainteresowała też miejscowość Tocnik, nad którą góruje ta oto imponująca bryła średniowiecznego zamku z XIV wieku (który na upartego można zaliczyć jako czwarty do rezydencji Wacława IV) a nieco poniżej na skalnej wychodni stoi pięknie „obasztowany” inny zamek – Zebrak.
Na drugim zdjęciu natomiast widzicie pałac w miasteczku Smeczno o nietypowej, ale pięknej barokowej bryle z renesansowymi wieżami. Nietypowej, bo przyjmuje formę fotralicjum z fosą i bramą obronną. Dziś pełni funkcję sanatorium.

Specjalne podziękowania: Anna Gruszczyńska, Ivana Bilkova | Materiał powstał w wyniku współpracy z Czech Tourism