Dwie ojczyzny świętego Mikołaja. Mroźna Laponia i upalna Myra – która prawdziwa, która lepsza!

Koło Podbiegunowe czy starożytna Licja? Upał, palmy i osiołki, czy śnieg, przystrojone choinki i renifery? Prawdziwa historia, czy legendy? Kto by się spodziewał, że ze świętym Mikołajem będzie tyle kłopotu. Bez wątpienia jednak sławny na całym świecie święty, tak uwielbiany zwłaszcza przez dzieci, urodził się w Turcji – w mieście Patara w dzisiejszej Anatolii, był biskupem Myry i zawsze pomagał najbiedniejszym. W XIX wieku pewien amerykański artysta-rysownik odział świętego w czerwony strój, czapkę z pomponem i przedstawiał zawsze w towarzystwie sań wypełnionych prezentami i zaprzężonych w renifery. Tak właśnie narodził się nowy – komercyjny obraz świętego Mikołaja, który tak mocno zakorzenił się w naszej świadomości, że zapomnieliśmy nieco o jego prawdziwym obliczu.

Z drugiej strony fascynujący jest fakt, że dwa tak zupełnie różne miejsca – turecka Anatolia i fińska Laponia związane  są nierozerwalnie ze świętym Mikołajem. Polecamy Wam udać się w obydwa te miejsca, bo każde jest piękne i przez swoją różnorodność tak interesujące. Można też uznać, że ta pierwsza kraina jest ojczyzną prawdziwego biskupa Mikołaja, a ta druga – tego Mikołaja komercyjnego.

TURECKA MYRA, Na tureckim wybrzeżu Morza Śródziemnego leży niewielka miejscowość Demre , założone w czasach osmańskich

w bliskim sąsiedztwie ruin antycznej Myry. To niezwykle ważne miasto antycznego świata (należało do Związku Licyjskiego) słynie właściwie z dwóch atrakcji – pierwsza to grobowce skalne pochodzące z V i IV w p.n.e, ruiny rzymskiego teatru i inne popularnych wśród turystów pozostałości po bardzo odległych czasach, druga – jest nieco zaskakująca, bo wiąże się ze świętym Mikołajem. Tak! to nie pomyłka, ten kojarzący się nam ze śniegiem, świętami Bożego Narodzenia, saniami zaprzężonymi w renifery ubrany w czerwony strój starszy brodaty pan przez wiele lat mieszkał w tym tureckim mieście. W czasach bizantyjskich znany na całym świecie święty pełnił tu urząd biskupa. Dziś po świętym Mikołaju, który jak głoszą legendy zawsze był szczodry wobec najbiedniejszych i najbardziej cierpiących, pozostała bazylika pod jego wezwaniem. Aż do XI wieku w kościele znajdował się również grobowiec ze szczątkami sławnego biskupa, jednak zostały one skradzione przez włoskich kupców i przewiezione do Bari. Na uwagę zasługuje również posąg świętego, który przedstawiony został razem z dziećmi. Gdyby nie to, że przedstawiona postać jest nieco wyższa, szczuplejsza, no i ma „trochę’ inny strój  niż „komercyjny” święty Mikołaj, to można by nawet uznać, że jest podobny do rozpowszechnionego na całym świecie wizerunku świętego – starszy, uśmiechnięty pan z brodą, do którego garną się dzieci. Rzeźba może i jest podobna, ale gdzie jest śnieg, wielkie sanie i renifery?

Myra (dziś Demre) znajduje się w południowo-zachodniej części tureckiej Anatolii na wybrzeżu Morza Śródziemnego. Od Antalyi dzieli ją około 140 km (droga numer 400). Będąc na wakacjach w Turcji (na Riwierze Tureckiej) możemy skorzystać z wycieczki fakultatywnej do Demre (Myry), zwykle połączonej z rejsem na wyspę Kekova. Więcej wycieczek fakultatywnych w Turcji znajdziecie tutaj.

FIŃSKIE ROVANIEMI, Problem braku śniegu i reniferów bez wątpienia nie będzie miał racji bytu w powszechnie znanej i chyba najbardziej kojarzącej się ze świętym Mikołajem wiosce w Finlandii – Rovaniemi. Śniegu, mrozu, a nawet reniferów jest tu pod dostatkiem. Rovaniemi jest ośrodkiem turystyczno-sportowym z bogatą ofertą sportów letnich i zimowych (wyprawy na nartach, skuterach śnieżnych, na saniach zaprzężonych w psy, spływy pontonami, rejsy statkami po rzekach, wizyty w farmach reniferów). Tutaj znajduje się również jedno z najciekawszych muzeów – Arktikum ze szklanym tunelem nad rzeką, które prezentuje eksponaty związane z kołem podbiegunowym i ludem niegdyś tu mieszkającym. Ale to głównie wioska Świętego Mikołaja (powstała w 1985 roku)- możliwość spotkania go, zobaczenia Fabryki Prezentów, hodowli psów husky, skorzystania z zabawy w „mikołajowym” torze saneczkowym, a także przekroczenie magicznej granicy koła podbiegunowego przyciąga mnóstwo turystów. Tutaj co roku trafiają niezliczone ilości listów dzieci piszących je właśnie do świętego, który podobno stąd właśnie wyrusza sanami zaprzężonymi w renifery i wypełnionymi prezentami do czekających na nie dzieci.

Rovaniemi, znajduje się kilka kilometrów na południe od północnego koła podbiegunowego, jest stolicą Laponii. Przez cały grudzień organizowane są w Wiosce Świętego Mikołaja przeróżne festiwale świąteczne a przez cały rok można skorzystać z atrakcji Santa Parku.

BARI, Włoskie miasto, do którego przywiezione zostały relikwie świętego Mikołaja najprawdopodobniej skradzione przez włoskich kupców z bazyliki w Myrze. Znajduje się tutaj okazały kościół poświęcony świętemu, którego kult rozprzestrzenił się w średniowieczu dzięki pielgrzymom podróżującym do Ziemi Świętej i Rzymu (Bari było głównym miejscem przesiadkowym na pielgrzymim szlaku). W bazylice tej znajduje się również nagrobek królowej Bony Sforzy – żony Zygmunta Starego. W mieście znajduje się wiele zabytków z różnych okresów historycznych jak Zamek księcia Fryderyka II Szwabskiego, kilka kościołów romańskich i gotyckich, liczne pałace między innymi Pałac Sforzów z XI wieku.