Zamki nad Orlicą – czeski odpowiednik francuskiej Doliny Loary

Przyznać musimy, że Czechy znamy dość dobrze. Odwiedzamy je co roku od dobrych kliku lat. Ba! Nasze pierwsze zagraniczne podróże, to przecież właśnie wyjazdy do Czech. Zamki i pałace nad Orlicą w Czechach Wschodnich marzyły nam się już od dawna. Dobrze przecież wiecie, że te tematy są nam bardzo bliskie. Wiele planów z ostatnich lat trzeba było, z wiadomo jakiego powodu, zaniechać ale tym razem się udało i postawiliśmy na swoim. Nie poddaliśmy się, nawet mimo naprawdę niekorzystnej pogody. 

Deszcz padał jak z cebra, a my zwiedzaliśmy pałacowe wnętrza. Ulewa przecież wtedy nie przeszkadza. Gorzej już, gdy chce się przejść po przypałacowych ogrodach, czy rozległych parkach, które otaczają opisywane tu obiekty. Ale i tak było pięknie!

Dolina Zamków i Pałaców nad Orlicą to dziewięciokilometrowy szlak turystyczny, położony dosłownie chwilkę od granicy (przejścia w Kudowie lub Międzylesiu), na który składa się sześć  zabytkowych obiektów leżących, jak sama nazwa wskazuje, nad  brzegiem rzeki Dzika Orlica u podnóża malowniczych Gór Orlickich. Przez chwilę płynie ona jako polsko-czeska granica niedaleko Zieleńca. Śmiało można powiedzieć, że jest to czeski odpowiednik francuskiej Doliny Loary. I jeszcze mała uwaga – dla Czechów „zamek” to „hrad”, a „pałac” to „zamek”. Niech więc Was nie zdziwi, że opisując „zamek” ilustrujemy go zdjęciami przedstawiającymi budowlę, którą my określamy mianem „pałacu”, a czasem będziemy tych nazw używać zamiennie. Mamy jednak nadzieję, że będzie to dla Was jasne.

Z Wrocławia czy Opola droga tutaj to zaledwie dwie godzinki. Z Katowic czy Poznania ponad 3. Ale to wciąż blisko

Pałac i Zamek Potštejn

Ten barokowy pałac pochodzi z XVIII wieku i został wybudowany na polecenie rodziny Harbuval-Chamaré. Następnie stał się własnością kolejnej rodziny – Dobřenskich z Dobřenic, którzy mieli go w swoich rękach aż do 1945. Później losy pałacu toczyły się różnie, aż na początku lat dwutysięcznych kupili go państwo Nováčkowie i doprowadzili do stanu, który możemy dziś podziwiać – także dzięki temu, iż udostępnili pałac zwiedzającym. Otacza go park, który pochwalić się może leciwymi okazami drzew. Niestety, w czasie kiedy tu byliśmy obowiązywał zakaz wejścia do parku spowodowany bardzo wietrzną i burzową pogodą. Musieliśmy się zadowolić ogrodem, który dzięki barwnym różom, nieco ożywiał dość ponurą aurę. Na przeciwko pałacu wznosi się urokliwy kościół pod wezwaniem św. Wawrzyńca. Co ciekawe w Potštejn znajduje się także hrad. Mamy tu więc zarówno pałac jak i zamek. Ten ostatni to właściwie pozostałości po potężnej XIII – wiecznej, gotyckiej budowli, która dumnie wznosiła się niegdyś nad miastem, w miejscu gdzie jeszcze wcześniej istniał gród. Jedynym, który zdobył tę warownię był późniejszy czeski król Karol IV. Zamek również jest udostępniony do zwiedzania.

Zwiedzanie pałacowych wnętrz odbywa się z przewodnikiem. Można tu także wziąć udział w zwiedzaniu podczas którego w komnatach i salach pałacowych natrafiamy na aktorów przebranych w barokowe stroje, albo też skorzystać z nocnego zwiedzania. Nasze zwiedzanie było raczej standardowe. Cena to 140 CZK. W pałacu można nocować, a także skorzystać z tutejszej cukierni i kawiarni. Więcej informacji znaleźć można na tej stronie.

Hrad Litice

Założony został już przez ród Půticów w XIII wieku na wzgórzu pośród gęstych lasów, które są ozdobą tego miejsca po dziś dzień. W XV wieku stał się siedzibą króla Jerzego z Podiebradów, co spowodowało, że stał się jednym z ważniejszych zamków czeskich – zamkiem królewskim. Konieczna więc była spora przebudowa i rozbudowa tej posiadłości. W wieku XV należał do tego samego właściciela, co nieodległe Doudleby (Mikulášowi z Bubna). W XVII wieku został właściwie porzucony i sukcesywnie popadał w ruinę. Do tego czasu przetrwał w takim właśnie stanie. Niewielka ekspozycja historyczno-archeologiczna prezentuje dzieje zamku. Zwiedzać można wieżę zachowanego Pałacu Południowego, której ostatnie piętro stanowi też świetny punkt widokowy na piękną, wciąż jeszcze dziką – w dobrym tego słowa znaczeniu, okolicę. Pozostałości murów, które niegdyś otaczały zamek, a także brama wjazdowa dają pewien ogląd na to jak musiał wyglądać w zamierzchłej przeszłości.

Zamek można zwiedzać samodzielnie lub z przewodnikiem. Zamek zwykle otwarty jest dla zwiedzających od godziny 9:00 do 17:00 (za wyjątkiem kwietnia gdy czynny jest do 16:00 tylko w soboty i niedziele). W poniedziałki obiekt jest nieczynny. Bilet kosztuje 130 CZK. Więcej informacji znaleźć można na stronie zamku. UWAGA! W tym roku tj. 2022 roku zamek od 13 września jest zamknięty do odwołania.

Nowy Zamek Kostelec nad Orlicí

Po zamku niewielką grupę turystów (w tym nas) oprowadza, jak się później okazało członek rodziny (choć akurat nie trafiliśmy na obecnego właściciela hrabiego, którym jest František Kinský, a któremu także zdarza się oprowadzać po wnętrzach), do której posiadłość należy. To ciekawe i osobliwe doświadczenie. Nie jest to pałac bardzo leciwy, ponieważ powstał w XIX wieku na zlecenie hrabiego Josefa Kinsky. Rodzina ta była w posiadaniu tego obiektu aż do 1948 roku, by ponownie go odzyskać w latach 90′, konkretnie zaś w 1992 roku. Wówczas rozpoczął się proces odbudowy i przywracania blasku rezydencji. Przyznać trzeba, że udało się to Kinskym świetnie. Wnętrza naprawdę robią wrażenie, podobnie jak ilość i różnorodność pamiątek rodzinnych: mebli w stylu biedermeier, obrazów, zdjęć, ksiąg, zastaw stołowych, bibelotów, pamiątek z podróży itd. tutaj zgromadzonych. Na parterze znajduje się niewielka ekspozycja prezentująca dzieje miasta. Pałac otoczony jest rozległym parkiem w stylu angielskim, a tuż obok mieści się kawiarnia.

Wnętrza zamku zwiedzać można jedynie z przewodnikiem. Wycieczki odbywają się co godzinę, a czas trwania to około 60 minut. Zamek otwarty jest w następujących terminach: kwiecień – październik: w weekendy od 10:00 do 16:00, maj – wrzesień: codziennie oprócz poniedziałków od 9:00 do 17:00. Bilet kosztuje 150 CZK. Więcej informacji znaleźć można na stronie pałacu.

Zamek Častolovice

Wchodząc na dziedziniec leżącego tuż obok opisywanego powyżej, kolejnego obiektu ze szlaku tj. Zamku Castalovice naszym oczom ukazał się malowniczy obrazek. Można by tu kręcić filmy kostiumowe i pewnie tak się dzieje, tylko, że my często tych czeskich produkcji nawet nie znamy. Dominuje tu fontanna, która otoczona jest z jednej strony malowanymi ścianami pałacu, są tu też arkady i wieża, która wznosi się nad główną bramą wejściową, jest też bluszcz, który otula niemal całą jedną pierzeję. Trochę nieprzyjemny, świdrujący w nosie zapach od razu informuje nas, iż z bukszpanu uformowano tu, jak to zresztą zwykle bywa, zielone, geometryczne ozdoby. Właścicielami tego obiektu, od końca XVII wieku aż do dzisiaj, jest słynny ród Sternbergów. Wnętrza zachwycają – zwłaszcza ogromna, bo mająca ponad 300 metrów kwadratowych Sala Rycerska z oryginalnym XVII-wiecznym stropem kasetonowym, a kolekcja zgromadzonych tu dzieł sztuki, przede wszystkim obrazów barokowych, choć nie tylko, mistrzów jest naprawdę imponująca. Park otaczający pałac także kryje wiele ciekawostek – między innymi pawie (także zupełnie białe – widziane przez nas po raz pierwszy), daniele i jelenie, mini zoo i ogród różany.

Wnętrza pałacowe zwiedzać można z przewodnikiem. Zabronione jest robienie zdjęć. Zamek otwarty jest dla zwiedzających w następujących terminach: maj, czerwiec, wrzesień: wtorek – niedziela od godziny 9:00 do 18:00; lipiec, sierpień: od poniedziałku do niedzieli godz. 9:00 – 18:00. Zwiedzanie trwa około 60 minut. Bilet kosztuje 150 CZK. Więcej informacji na stronie pałacu.

Zámek Doudleby nad Orlicí

Zdobiona sgrafitto fasada barokowo- renesansowego zamku, zachęca, by przejść przez bramę główną i wejść chociażby na wewnętrzny dziedziniec. Choć tam akurat niestety trwał remont, a deszcz mocno padał (co nie zdarza się często podczas naszych podróży), to i tak to zrobiliśmy próbując sobie wyobrazić jak pięknie musi tu być w słoneczny dzień. Jednak nawet podczas tak niekorzystnej pogody zachwycić się można zdobieniami, które dostrzeżemy na ścianach wewnętrznych otoczonych kolumanami, a nawet na wysokich, smukłych kominach. Zamek ten został wybudowany pod koniec XVI wieku i pierwotnie służył jako letnia, choć posiadająca cechy obronne, myśliwska rezydencja dla rodu szlacheckiego Bubnów z Litic ( Bubnů z Liticy, którzy wciąż są właścicielami tego obiektu). Otoczony jest rozległym parkiem w stylu angielskim, a podczas zwiedzania wnętrz przechodzimy między innymi przez Salę Lustrzaną, Salon Muzyczny, Pokój Myśliwski, Salon Damski i Męski. Sufity wielu z nich zdobione są pięknymi malowidłami. W dawnym zamkowych spichlerzu zorganizowano muzeum o tematyce przyrodniczej i wiejskiej (na przykład ekspozycja Rok na Wsi).

Wnętrza zamkowe zwiedzać można z przewodnikiem. Organizowane są tu także liczne wydarzenia, a także ceremonie ślubne. Zwiedzanie zamku odbywa się w następujących terminach: kwiecień, maj : sobota – niedziela od 10:00 do 17:00, czerwiec : wtorek – niedziela od 9:00 do 17:00, lipiec, sierpień : wtorek – niedziela od 9:00 do 17:00, wrzesień : wtorek – niedziela od 10:00 do 17:00 (zwiedzanie o 10:00, 12:00, 14:00 i 16:00), październik: sobota – niedziela od 10:00 do 16:00. Czas zwiedzania to około 50 minut, bilet kosztuje 160 CZK. Więcej informacji znaleźć można na stronie pałacu.

 

Specjalne podziękowania: Anna Gruszczyńska, Ivana Bilkova. | Materiał powstał w wyniku współpracy z Czech Tourism

Na koniec jeszcze więcej zdjęć z Doliny Orlicy: