Cuda architektury #2 – Niesamowita Hagia Sophia od kościoła, poprzez meczet aż po muzeum

Hagia Sophia to”gwiazda” Stambułu, której blasku nie zdołają przyćmić wszystkie inne znakomite zabytki miasta (jak chociażby znajdujący się niemal naprzeciwko Błękitny Meczet). Zachwyca nietypową – na pierwszy rzut oka zdawać by się mogło nieco chaotyczną fasadą, ale to, co zobaczymy w środku przyprawi nas o zawrót głowy. Zwłaszcza, że wiele spośród wspaniałych, złoconych mozaiek zdobiących świątynię-muzeum pamiętamy z książek z historii. To losy Istambułu, jego historia zaklęta w czerwono-różowych murach

Hagia Sophia (Kościół Mądrości Bożej) kilkakrotnie była przebudowana, wiele razy spłonęła a obecny kształt przybrała za czasów cesarza Justyniana II w VI w. Jest czwartą budowlą świata pod względem wymiarów po Bazylice świętego Piotra oraz katedrach w Mediolanie i Sewilli. W 1453 roku, po zdobyciu Konstantynopola przez Turków, Hagia Sophia  została zamieniona na meczet, w jej narożnikach wzniesiono wówczas 4 minarety. Od 1934 na mocy zarządzenia prezydenta Turcji Atatürka pełni funkcję muzeum.W przestronnym wnętrzu kościoła-muzeum zobaczyć można wiele wspaniałych elementów architektonicznych i malarskich. Na szczególną uwagę zasługują przede wszystkim wspaniałe mozaiki przedstawiające sześcioskrzydłe anioły- Serafiny;  Chrystusa Pantokratę, Matkę Boską, Jana Chrzciciela (Mozaika Deesis, która powstała w XIII wieku i miała upamiętniać koniec użytkowania tej świątyni przez katolików); Cesarza Jana II Komnena, cesarzową Irenę z Aleksym, Matkę Bożą z Dzieciątkiem (Mozaika Komnenów); Cesarza Konstantyna Monomakos, Cesarzową Zoe. Można je podziwiać spacerując po udostępnionej turystom galerii na „piętrze” kościoła. Nad głównym wejściem (Cesarskie Wrota) prowadzącym z przedsionka wewnętrznego do nawy głównej znajduje się jedna z najbardziej znanych mozaik Chrystusa Pantokraty siedzącego na bogato zdobionym tronie, trzymającego w jednej ręce księgę a drugą udzielając błogosławieństwa. U jego stóp klęczy cesarz Leon VI. Kościół wręcz przytłacza swoją monumentalnością, gdy się jest w środku rzeczywiście ma się wrażenie jakby miejsce to było nadzwyczajne, święte, zwłaszcza, że wnętrze z kopułą o wysokości 18 pięter tak zostało zaprojektowane, żeby światło wpadające to środka przez 170 otworów okiennych jedynie delikatnie rozpraszało ciemność pozostawiając atmosferę tajemniczości.
Bilet wstępu kosztuje 25 TL. Muzeum – kościół zamknięty jest w poniedziałki. W okresie letnim (od 15 kwietnia do 1 października) zwiedzać możemy do godziny 19:00, w okresie zimowym – do godziny 17:00.

POŁOŻENIE: Hagia Sophia znajduje się w najstarszej i najpiękniejszej dzielnicy Stambułu – Sultanahmet (na placu o tej samej nazwie). Świątynia – muzeum położone jest niemal naprzeciwko Błękitnego Meczetu i fontanny pięknie oświetlonej w nocy. W niewielkiej odległości znajduje się również wspaniały Pałac Topkapi.